homoEDUpl's channel
httpwwwhomoseksualizmedupl fan page

poznaj opinie specjalistów

Terapia reparatywna opiera się na założeniu, że homoseksualizm jest popędem reparatywnym, a więc odczuwane przez homoseksualistów potrzeby są normalną i zdrową (choć opóźnioną rozwojowo) próbą zintegrowania z własną płcią, która to integracja nie powiodła się w dzieciństwie.

Badania Spitzera

Robert Spitzer, jeden z psychiatrów, który w 1973 roku nawoływał do głosowania nad wykreśleniem homoseksualizmu ze spisu chorób, opublikował w 2003 roku wyniki badań, w których dowiódł, że dla części homoseksualistów zmiana orientacji seksualnej jest możliwa, a korzyści odniesione z terapii dotyczą także pozaseksualnych obszarów życia.

Z jednej strony Spitzer dokonał przeglądu badań potwierdzających możliwość wyjścia z homoseksualizmu, z drugiej strony samodzielnie przeprowadził badanie na próbie 200 ex-gejów. Przytoczmy kilka z jego obserwacji i wniosków:

Na początku autor stwierdza, że szereg instytucji (np. Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne) wydało bardzo autorytatywne oświadczenia, że nie ma dowodów naukowych na skuteczność terapii homoseksualizmu i dlatego należy potępić ten rodzaj terapii, a wręcz uznać ja za szkodliwą. Z drugiej strony instytucje te zalecają GAT (Gay Affirmative Therapy - terapia mająca na celu zaakceptowanie homoseksualizmu i życie zgodne z homoerotycznymi pożądaniami), której skuteczności nawet nie badano!

Spitzer omawia szereg publikacji naukowych demonstrujących skuteczność terapii homoseksualizmu: Barlow & Agras, 1973 (1); Berger, 1994 (2); Bieber et al. 1962 (3); Callahan, 1976 (4); Ellis, 1959 (5); Freeman & Meyer, 1975 (6); Golwyn & Sevlie, 1993 (7); Hadden, 1966 (8); Hadfield, 1958 (9); Hatterer, 1970 (10); Liss & Welner, 1973 (11); MacIntosh, 1994 (12); Masters & Johnson, 1979 (13); McCrady, 1973 (14); Mintz, 1966 (15); Pattison & Pattison, 1980 (16); Poe, 1952 (17); Shechter 1992 (18); Socarides 1978 (19); van den Aardweg, 1986 (20); Wolpe, 1969 (21).

Posumowuje je stwierdzeniem: "Choć wyniki te dostarczają pewnych dowodów na skuteczność terapii reparatywnej, każde z omawianych 19 studiów wykazuje jeden lub więcej braków metodologicznych" (22). Nie spełniają zatem ścisłego kryterium naukowości. Z drugiej strony Spitzer zauważa, że nie stawia się tak rygorystycznych kryteriów metodologicznych przy badaniu skuteczności jakiejkolwiek innej terapii.

Dlatego badacz postanowił przeprowadzić własne badanie, zachowując wszelkie rygory metodologiczne. "Moje studium miało na celu przetestowanie następujących hipotez: Niektórzy ludzie, których orientacja seksualna jest w dominujący sposób homoseksualna mogą stać się w dominujący sposób heteroseksualni wskutek którejś z form terapii reparatywnej (psychoterapii, konsultacji lub uczestnictwa w grupie wsparcia dla ex-gejów) (23)." Uczony chciał zbadać wpływ takiej terapii po 5 latach od momentu 'zmiany'.

Jednym z ciekawszych stwierdzeń naukowca jest: "W idealnych warunkach osoba przeprowadzająca wywiad powinna być nieświadoma hipotezy badawczej i nie mieć żadnego osobistego interesu związanego z uzyskanymi rezultatami. Jednakże, ponieważ sam autor przeprowadzał badanie, nie miało to miejsca w tym studium. Choć z początku nastawiony sceptycznie, autor z biegiem czasu przekonał się o możliwości zmiany u niektórych z gejów i lesbijek (24)."

Cytat ten jest o tyle ważny, że podkreśla sceptycyzm autora na początku badań, tym samym czyniąc niemożliwym zarzut stronniczości wynikającej z osobistych przekonań naukowca.

Kolejną część artykuły stanowi dokładne omówienie metody badawczej i jej wyników. Autor podaje tez surowe dane, tym samym dając możliwość samodzielnej weryfikacji metodologii zainteresowanym osobom.

"Konkludując, rzeczywista zmiana orientacji wydaje się możliwa (przynajmniej dla autora) także ze względu na to, że uczestnicy badania wykorzystywali strategie zmiany powszechnie skuteczne w psychoterapii (Mahoney, 1991) (25)."

"Studium to wykazuje, że niektórzy geje i lesbijki, wskutek terapii reparatywnej, donoszą o znaczącej zmianie z orientacji w sposób dominujący homoseksualnej na orientację w dominujący sposób heteroseksualną.
Zmiany, które zaszły wskutek terapii reparatywnej nie były ograniczone wyłącznie do zachowania seksualnego i wizerunku własnej tożsamości seksualnej. Zmiany dotyczyły także pociągu seksualnego, podniecenia, fantazji, pożądania i niechcianych homoseksualnych odczuć. Obejmowały kluczowe aspekty orientacji seksualnej. Nawet uczestnicy, którzy doświadczyli zmian w ograniczonym zakresie uznawali terapię jako zdecydowanie korzystną. Uczestnicy donosili o korzyściach obejmujących zmiany nie-seksualne, takie jak: redukcja uczuć depresyjnych, większe poczucie męskości u mężczyzn i kobiecości u kobiet, rozwinięcie intymnych nieseksualnych relacji z osobami tej samej płci (26)".

"(Wyniki moich badań) są przeciwne konwencjonalnemu poglądowi, iż zachowanie homoseksualne może zostać zahamowane lub przemianowane, lecz że prawdziwa zmiana utrwalonej orientacji seksualnej (podniecenie, fantazje, odczucia pożądania) jest niemożliwa" (27).

Autor omawia też wyniki podobnego badania (28), gdzie autor doszedł do przeciwnych wniosków. Spitzer stwierdził, że było to rezultatem użytej metody badawczej. Mianowicie Beckstead stosował wywiad ustny, następnie kategoryzując wypowiedzi osób badanych. Jeśli osoba badana odczuwała podniecenie seksualne wobec jednego tylko partnera (z reguły żony), lub też podniecenie to nie miało tak wielkiej intensywności jak doświadczane wcześniej przy partnerach tej samej płci - Backstead odrzucał te wyniki jako nie świadczące o zmianie. Jak słusznie zauważa Spitzer, przy ocenie efektywności jakiejkolwiek innej terapii nie stawia się tak drastycznych warunków uznania jej za skuteczną.

Krytycy terapii reparatywnej zapewniają, iż twierdzenia o sukcesie w zmianie orientacji seksualnej ograniczone są do danych anegdotycznych pochodzących od osób, które taką terapię przeszły, lub od terapeutów świadczących daną terapię. To studium, z pełnym zakresem danych surowych dostępnych dla innych badaczy, jednoznacznie wykracza poza dane anegdotyczne i dostarcza dowodów, iż terapia reparatywna w niektórych przypadkach odnosi sukces. Brak dowodów, aby osoby badane doświadczyły krzywdy. Wręcz przeciwnie, donoszą, iż terapia była dla nich pomocna na wiele różnych sposobów, wykraczających poza samą zmianę orientacji seksualnej (29).

Badania Throckmorton'a

Podobny przegląd badań dotyczących skuteczności terapii homoseksualizmu przeprowadził w 2002 roku Warren Throckmorton (30). Skoncentrował się jednak na pacjentach, których motywacja do zmiany wynikała ze względów religijnych, a zmiana nastąpiła jako efekt nie tylko terapii, lecz modlitwy oraz wsparcia modlitewnego i emocjonalnego ze strony grupy wsparcia działającej w oparciu o wspólnotę religijną. Badacz potwierdził skuteczność terapii w takich przypadkach.
Na postawie analizy sformułował następujące wskazówki dla psychoterapeutów:

"Nie należy z góry zakładać, jaki rodzaj terapii zastosować wobec klienta zgłaszającego niepokój związany ze swą orientacją seksualną. Z reguły terapię afirmacyjną budującą gejowską tożsamość (GAT) powinniśmy proponować klientom, którzy chcieliby się przystosować i zaakceptować swą orientację homoseksualną. Klienci, którzy chcieliby zmodyfikowania wzorców homoseksualnego podniecenia powinni rozważyć terapię reparatywną lub też uczestnictwo w grupie wsparcia dla ex-gejów."

"Terapeuci powinni wyjaśnić, że nie wszyscy klienci uczestniczący w terapii afirmacyjnej budującej gejowską tożsamość są z niej zadowoleni, nie wszystkim też klientom, którzy poddali się terapii reparatywnej udało się odnieść sukces."

"Jako jeden z aspektów oceny klinicznej klienta należy zastosować delikatną i pełną szacunku ocenę jego orientacji religijnej. Ponieważ terapeuci są zobowiązani etyką zawodową do uszanowania przekonań religijnych klienta, powinni z wielką ostrożnością doradzać klientom niezadowolonym ze swej orientacji homoseksualnej ze względów religijnych."

"W oczywisty sposób z mojego przeglądu badań wynika, że przekonania religijne są często kluczowym bodźcem szukania zmiany. Dla takich klientów orientacja religijna może mieć zdecydowanie istotniejszy wpływ na sposób organizacji swego życia niż odczucia seksualne. Wobec klientów, których przekonania religijne stoją w sprzeczności z zachowaniami homoseksualnymi, grupy wsparcia dla ex-gejów mogą być pomocne we wspieraniu zdrowego dostosowania. Aby być w stanie pomóc takim klientom, terapeuta powinien zostać ekspertem w metodach reorientacji seksualnej, lub też odesłać w miejsce, gdzie taką pomoc uzyska.
Terapeuci mają obowiązek szanowania godności i pragnień wszystkich klientów. Terapeuta nie powinien odmawiać usług klientom pragnącym wyjścia z homoseksualnego stylu życia, raczej szanować różnorodność wyboru i skierować w miejsce, gdzie taka pomoc jest możliwa. (31)"

Najnowsze badania potwierdzające skuteczność terapii reparatywnej

Jedno z najnowszych badań potwierdzających skuteczność terapii reparatywnej pochodzi z lutego 2010 r. (32). Naukowcy badali, co najskuteczniej motywuje ludzi do zmiany i jakie techniki terapeutyczne są najskuteczniejsze. Przebadali 117 mężczyzn, którzy deklarowali zmianę z funkcjonowania homoseksualnego na heteroseksualne. Najskuteczniej do zmiany motywowały: fakt bycia żonatym i wynikająca z tego chęć ratowania swego heteroseksualnego związku, poczucie, że nie potrafi się nawiązać głębszych relacji z innymi mężczyznami oraz pragnienie nieseksualnego wyrażania uczuć wobec mężczyzn. W zmianie najbardziej pomagało ludziom lepsze zrozumienie źródeł swych homoseksualnych odczuć, lepsze zrozumienie swych potrzeb emocjonalnych oraz nawiązywanie nie-seksualnych relacji z mężczyznami (terapeutą, przyjaciółmi, członkami grupy wsparcia, rodziną itp.).

Podsumowanie: skuteczność terapii

healing sexuality Ex-Gays

Najczęściej skuteczność terapii ocenia się na 30-60%. Tzn. 30% osób poddających się terapii uzyskuje pełnię heteroseksualności (heteroseksualne zachowania, fantazje, zdolność do relacji intymnej z osobą przeciwnej płci), kolejne 30% mimo tego, że nie wchodzi w relacje intymne z osobami płci przeciwnej, odzyskuje kontrolę nad swoim życiem, pozbywa się z zachowań seksualnych elementów obsesyjno-kompulsywnych i jest w stanie nawiązywać zdrowe, nieseksualne relacje z osobami tej samej płci.

Jest to skuteczność analogiczna do efektywności psychoterapii innych zaburzeń psychologicznych (33).

Polecamy szczególnie opracowania opisujące szczegółowo przypadki kliniczne udanej terapii reparatywnej:

Joseph Nicolosi, Lucy Freeman (1997)Healing Homosexuality: Case Stories of Reparative Therapy wyd. J. Aronson

Stanton Jones, Mark Yarhouse, (2007) Ex-Gays? A Longitudinal Study of Religiously Mediated Change in Sexual Orientation, Intervarsity Press: Downers Grove IL

Zobacz i posłuchaj co o swoich badaniach ma do powiedzenia dr Spitzer.


(1) Barlow, D. H., & Agras, W. S. (1973). Fading to increase heterosexual responsiveness in homosexuals. Journal of Applied Behavior Analysis, 6: 355?366.

(2) Berger, J. (1994). The psychotherapeutic treatment of male homosexuality. American Journal of Psychotherapy, 48, 251? 261.

(3) Bieber, I., Dain, H. J., Dince, P. R., Drellich, M. G., Grand, H. G., Gundlach, R. H., et al. (1962). Homosexuality: A psychoanalytic study of male homosexuals. New York: Basic Books.

(4) Callahan, E. J. (1976). Covert sensitization for homosexuality. In J. Krumboltz & C. E. Thoresen (Eds.), Counseling methods (pp. 234? 245). New York: Holt, Rinehart and Winston.

(5) Ellis, A. (1959). A homosexual treated with rational psychotherapy. Journal of Clinical Psychology, 15: 338?343. (artykuł płatny)

(6) Freeman, W., & Meyer R. G. (1975). A behavioral alteration of sexual preferences in the human male. Behavior Therapy, 6, 206? 212.

(7)Golwyn, D. H., & Sevlie, C.P. (1993). Adventitious change in homosexual behavior during treatment of social phobia with Phenelzine. Journal of Clinical Psychiatry, 54: 39?40.

(8) Hadden, S. B. (1966). Treatment of male homosexuals in groups. International Journal of Group Psychotherapy, 17: 13?22.

(9) Hadfield, J. A. (1958). The cure of homosexuality. British Medical Journal, 58, 1323?1326.

(10) Hatterer, L. J. (1970). Changing homosexuality in the male. New York: McGraw-Hill.

(11) Liss, J. L., & Welner, A. (1973). Change in homosexual orientation. American Journal of Psychotherapy, 27: 102?104.

(12)MacIntosh, H. (1994). Attitudes and experiences of psychoanalysts in analyzing homosexual patients. Journal of the American Psychoanalytic Association, 42: 1183?1207.

(13) Masters, W. H., & Johnson, V. E. (1979). Homosexuality in perspective. Boston: Little, Brown.

(14) McCrady, R. E. (1973). A forward-fading technique for increasing heterosexual responsiveness in male homosexuals. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 4: 257? 261.

(15) Mintz, E. E. (1966). Overt male homosexuals in combined group and individual treatment. Journal of Consulting Psychology, 30: 193? 198.

(16) Pattison, E. M., & Pattison, M. L. (1980). ?Ex-gays?: Religiously mediated change in homosexuals. American Journal of Psychiatry, 137: 1553?1562.(artykuł płatny)

(17) Poe, J. S. (1952). The successful treatment of a 40-year old passive homosexual based on an adaptational view of sexual behavior. Psychoanalytic Review, 39: 23?33.

(18) Shechter, R. A. (1992). Treatment parameters and structural change: Reflections on the psychotherapy of a male homosexual. International Forum of Psychoanalysis, 1: 197?201. (artykuł płatny)

(19) Socarides, C. W. (1978). Homosexuality. New York: Jason Aronson.

(20) van den Aardweg, G. J. M. (1986). On the origins and treatment of homosexuality. Westport, CT: Praeger.

(21) Wolpe, J. (1969). The practice of behavior therapy. New York: Pergamon Press.

(22) Spitzer, Robert L. (October 2003), "Can Some Gay Men and Lesbians Change Their Sexual Orientation? 200 Participants Reporting a Change from Homosexual to Heterosexual Orientation", Archives of Sexual Behavior 32, s.405

(23) Tamże.

(24)Tamże, s.412

(25) Tamże, s. 413

(26) Tamże.

(27) Tamże.

(28) Beckstead, A. L. (2002). Cures versus choices: Agendas in sexual re- orientation therapy. Journal of Gay and Lesbian Psychotherapy, 5: 87?125.

(29) Spitzer (2003) op. cit. s. 414

(30) Throckmorton W (2002) Initial Empirical and Clinical Findings Concerning the Change Process for Ex-Gays Professional Psychology: Research and Practice, 33/3: 242?248 (artykuł płatny)

(31) Tamże, s. 246-247

(32) Karten, E.Y.; & Wade, J.C. ( 2010) Sexual orientation change efforts in men: a client perspective The Journal of Men?s Studies, 18/1: 84-102.(artykuł płatny)

(33) Dr. Jeffrey Satinover Testifies Before Massachusetts Senate Committee Studying Gay Marriage,